18 Nov 1981
"Mensen botweg dwingen om naar je te luisteren, dat stoort me..."
John Martyn spreekt bijna achteloos over z'n mateloze obsessie voor vrouwen. "Ach, ik ben nu eenmaal een geboren romanticus," voegt bij er breed grijnzend aan toe. Martyn (33) praat in de vierde versnelling, doet druk, lacht veel, maar het merkwaardige gevoel dat z'n jovialiteit ieder moment om kan slaan blijft voortdurend aanwezig. Vanuit een folk-hoek heeft bij zich ontwikkeld tot een niet te categoriseren artiest. Z'n muziek is stijlvol, ingetogen emotioneel en werkt vaak op welhaast bedrieglijke wijze bedwelmend.
Z'n laatst verschenen (dertiende) elpee is fraai geproduceerd door Phil Collins. Het bittere titelstuk (Glorious Fool) is opgedragen aan Ronald Reagan. "Als president bevind je je in een bevoorrechte positie. Je hebt de kans om de denkwijze van mensen te veranderen en in een enkel geval zelfs hun hart."
Nadat Island Records maar liefst 14 jaar lang John Martyn's thuishaven is geweest (hij is de eerste blanke artiest die daar tekent) wekt z'n recente overstap naar Warner Bros toch op z'n minst enige verbazing. "Het heeft niets te maken met een plotselinge rancune tegen Chris Blackwell," zegt John, "Het is een puur zakelijke kwestie. Waar het op neerkomt is dat ze mij niet voldoende geld aanboden om een nieuwe plaat te kunnen maken." Nu heeft Martyn er alle reden toe om z'n financiële eisen op te schroeven. Behalve z'n huidige vriendin en zoontje dient hij ook de vier kinderen uit z'n vorige huwelijk (Beverley, met wie hij twee duoplaten maakte) te onderhouden. Daarnaast heeft hij besloten om voortaan met een vaste band op te treden. "Als solo-act heb ik alle mogelijkheden uitgebuit. Op den duur had die troubadour-trip ook een negatieve uitwerking op mij; het loerende gevaar van de eenzaamheid. Nee, ik geloof dat ik er op het juiste moment mee gestopt ben." De ontmoeting met Phil Collins dateert van drie jaar terug, wanneer ook deze drummer met scheiding-problemen kampt. En dat schept natuurlijk een band. "Van produktie weet ik niets. Je kunt gerust stellen dat ik zelf de slechtste beoordeler van mijn werk ben. Phil heeft een uitstekende smaak. Hij begrijpt mij en mijn muziek, dus van hem krijg ik gegarandeerd een eerlijke mening. Phil is voor mij een onmisbaar klankbord."
"Op den duur had die
troubadour-trip een
negatieve uitwerking op me"
Waarom heeft Martyn een tweede versie van Couldn't Love You More gemaakt, een song die toch al behoorlijk indringend (en dat is nog zwak uitgedrukt) op het One World-album staat. "Ik hield van de manier waarop deze band die song speelde. De eerste versie is echt folky, nogal verheven en streng; de band-versie is losser, comfortabeler... eh, more fun. 'Amsterdam' gaat trouwens over een heel goede vriend van mij, die zich daar heeft opgehangen."
BLANKE DUB
"Reggae interesseert me niet meer zo, dat is me zo langzamerhand wat te modieus geworden. Lee Perry zou ik nog wel eens willen opzoeken. You know, he's as mad as a fucking bloody snake. Hij heeft min of meer de zwarte dub uitgevonden en ik de blanke dub, dus we voelden elkaar wel aan. Om eerlijk te zijn wilde ik Johnny Too Bad al eigenlijk liever niet op de Grace & Danger-plaat hebben. Het detoneert nogal met de rest van die elpee en bovendien ben ik ook niet echt trots op die uitvoering. Naar latin luister ik nu niet meer zo frequent als vroeger, dat heb ik nu echt geabsorbeerd. Op het ogenblik ben ik intensief bezig met Koreaanse opera en Bulgaarse muziek. Voor mij als westerling is dat volstrekt onvoorspelbare muziek; uiterst ritmisch en ongelooflijk complex. Werkelijk schitterend."
"Kijk, muziek hoeft niet altijd serieus te zijn, maar voorspelbaarheid is het allerergste. Je mag het publiek nooit onderschatten, dat beschouw ik als een regelrechte belediging en dat getuigt niet bepaald van goede manieren."
"Ik hou van het onbevattelijke, het obscure, dat blijft me fascineren. Ik weet niet waarom, misschien is het een ziekte."
FASCISME
John Martyn woont in Moscow, een gehucht van elf huizen op een tiental kilometers afstand van Glasgow. "Anderhalf jaar heb ik in Londen gewoond; ik haatte het. I'm a country-boy by heart. Ik hou niet van steden, te veel rechte lijnen. De stad is een puur rationeel bedrijf, waar de mensen hoe langer hoe meer ontmenselijken. De rock-scene is plastic. Die is grotendeels gebaseerd op generalisaties en dat vind ik verwerpelijk. Harde rock & roll is zelfs puur fascistisch. Je treft het overal aan: die manipulatie, die neiging om te domineren op een podium, zo van: What do you mean, you can't hear me!!! Báááááám!!! Mensen botweg dwingen om naar je te luisteren, dat stoort me."
"Op het ogenblik ben ik intensief
bezig met Koreaanse opera
en Bulgaarse muziek"
Ondanks dat Martyn's muziek een wat toegankelijker en steviger karakter heeft gekregen, houdt hij zich ver van de nieuwe, toonaangevende stijlen. Zelfs het feit dat de bij hem altijd al fraai sluimerende jazz-invloeden nu opeens weer zeer actueel zijn, maakt op John nauwelijks indruk. "Mode-trends zijn er enkel voor de onnozelen en naïeven. Het is flauwekul; smaak wordt gefabriceerd en verkocht als een produkt. Ik hou van stijl, dat is iets heel anders. Stijl heeft te maken met fatsoen, menselijkheid, het vermogen om schoonheid te waarderen."
"De uitgangspunten van de huidige Britse muziek-scene zijn vals. Kijk, goede muzikanten zijn altijd pracht-mensen; ik hou van ze zoals ik ook van goede kunstenaars, ontwerpers of architecten hou. Wat ik bedoel is: er lopen tegenwoordig net iets te veel poseurs rond." (Ter verduidelijking geeft John nu even een sterk beeldende als luid klinkende imitatie van een zwakbegaafde, die zich aan synthesizers en ritme-box vergrijpt.) "En dan blijken er dus nog dommere mensen te zijn, die zoiets weer als belangwekkend en vernieuwend aanprijzen."
"Het toont enkel een gebrek aan persoonlijkheid; het is niets. Muziek heeft voor mij geen enkele zin als het niet om strikt persoonlijke emoties gaat. Het grootste deel van het dagelijkse leven bestaat immers uit louter trivialiteiten, alleen de emotionele momenten zijn belangrijk genoeg om vast te leggen. Voor mij is dat de meest bevredigende manier. Het helpt me mijn geest schoon te houden; het houdt me gezond en bovendien is het een stuk goedkoper dan een psychiater, ha ha ha."
In de hotelkamer horen we plotseling de minimale klanken van Laurie Anderson's single O Superman. Martyn verklaart dit nu wel aardig te vinden, al doet het hem sterk denken aan een stuk van Terry Riley. "Het roept allerlei beelden op." Hij luistert aandachtig, dan stelt hij plotseling gedecideerd: "Ik zou haar best willen ontmoeten. Yeah, volgens mij is ze een bijzondere vrouw... ze is waarschijnlijk ook erg mooi."
sitenotes:
The orginal magazine had Mink de Ville on the cover and cost 3 guilders and 75 cents.