Martyn: wereldplaat!

De van 'folkie' snel tot niet te rubriceren zanger/ gitarist volgroeide John Martyn is er na een groot aantal elitaire elpee's in geslaagd om, zonder zich daarbij te kompromitteren, een voor iedere modale muziekfan toegankelijke plaat te wrochten. One World, alles op één kaart dus, en het ziet er naar uit dat het gaat lukken Martyn's elektrificerende werk aan hele volksstammen te slijten. De rasperige stem, die door vele oktaven giert en het inventieve akoestische gitaarspel, werden gedoopt in een produktie van Chris Blackwell, die samen met Martyn zeer zorgvuldig de aanvullende muzikanten selecteerde. Het accent kwam daarbij te liggen op een steeds soberder spelende Steve Winwood en de vertrouwde steuntrekker Danny Thompson (bas). Maar het blijft Martyn die in vaak makkelijk in het gehoor liggende ritmes haast boven de materie van de langspeelplaat komt te staan.

Tientallen keren heb ik de plaat nu gedraaid, en onder alle omstandigheden zweefde de schijf als een frisbee door de ruimte. Het komplekse, bijna instrumentale Small Hours won het zonder ritmische slag of stoot zelfs moeiteloos van een royaal tikkende pendule. Party-gedruis ebde weg toen Martyn de prachtige 'ballad' Couldn't Love You More inzette, "If you kissed the sun right out of the sky for me, If you told me all the lies I might deserve, If you lay all night in the rain for me, Well I couldn't love you more."

Het volgende nummer Certain Surprise laat Martyn in een schijnbaar Jarreau/ Brazilia-achtige stijl horen (incl. fluwelen trombone-solo van Rico) met het verschil dat de vermaledijde MOR-velden knap omzeild worden. Het schonkige Dancing maakt dat alleen kant één² One World al tot in de favoriete elpee's van '78 tilde. Zeker toen de geest van Mac Gayden¹ aan mij verscheen in het ruim 8 minuten durende Small Hours, wist ik dat hier van een wereldwonder sprake moest zijn.

De andere kant² van de bol, die, laat u niet misleiden, in een slechte Daliaanse³ hoes gekleed gaat, is wat minder. Hij helt wat af, zodat van het astmatisch gepassioneerde Dealer (Well You're Just The Spit And Polish On A Fat Man's Shiney Shoe) en de ook niet minder briljante titelsong de spanning op Smiling Stranger en Big Muff (samen met reggaekoning Lee Perry gekomponeerd) langzaam afglijdt. Het was ook bijna niet meer uit te houden. Wat een plaat!

JAN MAARTEN DE WINTER

sitenotes:
¹ Mac Gayden: American rock and country singer/ songwriter, session musician and producer, born 1941. Also renowned for his innovative wah-wah slide guitar technique.
² Apparently the reviewer played the sides in the wrong order so I suppose he had an early pressing with the faulty sleeve.
³ Referring to the painting style of Salvador Dali.
This review was published in Oor magazine of 5 April 1978, in the so-called 'Elpeeoase' on page 15. It featured a photo by Anton Corbijn from the same session that produced the iconic monk portrait.